Ονειρική ζωή: να ήμουν καλλιτέχνης στη Νέα Υόρκη τη δεκαετία του ’80, ζωγράφος και πειραματικός κινηματογραφιστής κατά προτίμηση, να έχω πολλά λεφτά και να κάνω παρέα με την Άννι Λίμποβιτς και τη Σούζαν Σόνταγκ, όντας απ’ τους λίγους που θα ήξεραν ότι είναι ζευγάρι (όταν τα είχανε τέλος πάντων). Όπως τα έφερε η ζωή όμως, γεννήθηκα το ’87, μαζεύω ψιλά για να πάρω τσιγάρα και η Σούζαν Σόνταγκ έχει αποδημήσει εις Κύριον.

Παρ’ όλα αυτά αγαπώ τη Σούζαν Σόνταγκ. Το δηλώνω.

Πρόσφατα κυκλοφόρησε μια συλλογή με το υλικό απ’ τα σημειωματάρια και τα ημερολόγιά της, μέσα απ’ τα δείγματα του οποίου, μπορούμε να καταλάβουμε ότι η Σόνταγκ έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον ακόμα και στις άναρθρες σκέψεις για την καθημερινή ζωή. Ανάμεσα στα πολλά σχόλιά της, το Brainpickings ξεχώρισε δύο στιγμές με δέκα χρόνια διαφορά που προσπαθούν να απαντήσουν στην περίεργη καθημερινή απορία του γιατί μας αρέσει να αποδελτιώνουμε με τη μορφή λίστας υλικό από την καθημερινή ζωή.
Στις 9 Αυγούστου του 1967, η Σόνταγκ γράφει:

Αντιλαμβάνομαι την αξία, σκέφτομαι την αξία, δημιουργώ την αξία ή ακόμη, δημιουργώ – ή εγγυώμαι – την ύπαρξη. Εξού και η τάση μου να κάνω “λίστες”. Τα πράγματα (η μουσική του Μπετόβεν, οι ταινίες, οι εταιρίες) δεν θα υπάρχουν αν δεν τονίσω το ενδιαφέρον μου γι’ αυτά, γράφοντας τουλάχιστον τα ονόματά τους.

Τίποτα δεν υπάρχει αν δεν το συντηρήσω (μέσα απ’ το ενδιαφέρον μου, ή έστω απ’ το ενδεχόμενο ενδιαφέρον μου). Αυτό είναι ένα τεράστιο, υποσυνείδητο άγχος.

Έτσι, πρέπει πάντα να παραμένω, θέσει και δράσει, ενδιαφερόμενη για τα πάντα. Να θεωρω όλη τη γνώση επαρχία μου.

Δέκα χρόνια μετά, στις 21 Φεβρουαρίου του 1977, η Σόνταγκ καταγράφει όσα της αρέσουν και όσα απεχθάνεται. Απ’ τον τρόπο που το προσεγγίζει, φαίνεται ξεκάθαρα η παραπάνω πεποίθησή της: βλέπουμε ένα κολλάζ άτακτης ροής από πράγματα που συνάντησε, που αν δεν τα διέκρινε σε σύνολα εφαρμόζοντας μία αξιολογική κλίμακα, ό,τι συναντούσε γύρω της θα αποτελούσε ένα άτακτο χάος:

Πράγματα που μου αρέσουν: οι φωτιές, η Βενετία, η τεκίλα, τα ηλιοβασιλέματα, οι ταινίες του βωβού κινηματογράφου, τα ύψη, το χοντρό αλάτι, τα ημίψηλα καπέλα, τα μεγάλα σκυλιά με μακριά τρίχα, οι μακέτες πλοίων, η κανέλα, οι πέννες με φτερό, τα ρολόγια τσέπης, η μυρωδιά του φρεσκοκουρεμένου γκαζόν, τα ασπρόρουχα, ο Μπαχ, τα έπιπλα εποχής Λουδοβίκου 13ου, το σούσι, τα μικροσκόπια, τα μεγάλα δωμάτια, τα πάνω, οι μπότες, το πόσιμο νερό, τα ζαχαρωτά με σφεντάμι

Πράγματα που απεχθάνομαι: να κοιμάμαι μόνη σ’ ένα διαμέρισμα, ο κρύος καιρός, τα ζευγάρια, τα ποδοσφαιρικά ματς, η κολύμβηση, οι αντσούγιες, τα μουστάκια, οι γάτες (Σημ.: ντροπή), οι ομπρέλλες, να με φωτογραφίζουν, η γεύση της γλυκόριζας, να λούζω τα μαλλιά μου (ή να μου τα λούζουν), να φοράω ρολόι χειρός, να δίνω διαλέξη, τα πούρα, να γράφω γράμματα, να κάνω ντουζ, ο Ρόμπερτ Φροστ, το γερμανικό φαγητό

Πράγματα που μου αρέσουν: το ελεφαντόδοντο, τα φούτερ, τα αρχιτεκτονικά σχέδια, το κατούρημα, η πίτσα (με ρωμαϊκή ζύμη), να μένω σε ξενοδοχεία, οι συνδετήρες, το μπλε χρώμα, οι δερμάτινες ζώνες, να κάνω λίστες, οι κλινάμαξες, να πληρώνω λογαριασμούς, οι σπηλιές, να βλέπω πατινάζ, να κάνω ερωτήσεις, να παίρνω ταξί, η τέχνη της Μπενίν, τα πράσινα μήλα, τα έπιπλα γραφείου, οι Εβραίοι, οι ευκάλυπτοι, οι σουγιάδες, οι αφορισμοί, τα χέρια

Πράγματα που δεν μου αρέσουν: η τηλεόραση, τα φασόλια, οι δασύτριχοι άντρες, τα paperbacks, το να στέκομαι όρθια, τα παιχνίδια με χαρτιά, τα βρώμικα ή άτακτα διαμερίσματα, τα επίπεδα μαξιλάρια, να είμαι στον ήλιο, ο Έζρα Πάουντ, οι ρυτίδες, η βία στις ταινίες, να βάζω σταγόνες στα μάτια μου, το ρολλό κρέας, τα βαμένα νύχια, η αυτοκτονία, να γλείφω φακέλους, το κέτσαπ, οι τραβέρσες, οι σταγόνες για τη μύτη, η Κόκα-Κόλα, οι αλκοολικοί, να τραβάω φωτογραφίες

Πράγματα που μου αρέσουν: τα τύμπανα, τα γαρύφαλλα, οι κάλτσες, τα ωμά μπιζέλια, να μασάω ζαχαροκάλαμο, οι γέφυρες, ο Ντύρερ, τα ασανσέρ, ο ζεστός καιρός, ο οξύρυγχος, οι ψηλοί άνθρωποι, οι έρημοι, οι λευκοί τοίχοι, τα άλογα, οι ηλεκτρικές γραφομηχανές, τα κεράσια, τα ψάθινα έπιπλα, να κάθομαι σταυροπόδι, οι λωρίδες, τα μεγάλα παράθυρα, ο φρέσκος άνιθος, να διαβάζω δυνατά, να πηγαίνω σε βιβλιοπωλεία, τα δωμάτια με λίγα έπιπλα, ο χορός, η Αριάδνη της Νάξου

“Things I Like” και “Things I Dislike”. Ίσως αυτό να εξηγεί πώς και γιατί τα σόσιαλ μίντια, μαζί με τα πολλά ερεθίσματα έφεραν και τις – αναγκαίες τελικά – αξιολογήσεις του like, του upvote κλπ.