Η τυπικότερη εικόνα που έχουμε για την εργατική τάξη της Αγγλίας (όσοι δεν έχουμε πάει ποτέ) είναι διχασμένη: φανταζόμαστε τις μεγαλύτερες ηλικίες ταγμένες στο ποδόσφαιρο και το ξύλο στις παμπ, ενώ τη νεολαία να περιφέρεται στα αχανή στενά μιας βροχερής γκριζούπολης παίζοντας με το κλεμμένο Blackberry και αντιμετωπίζοντας τα ξεσκάσματα απ’ τα χθεσινά ναρκωτικά, με την πιο πρόσφατη μόδα ηλεκτρονικής σκατίλας να αντηχεί στ’ αυτιά της. Τηλεοπτική εικόνα, αλλά η μελαγχολία της δεν διαφέρει πολύ απ’ τις εξιστορήσεις του Foster ή του Engels για την κατασκευή και την κατάστασή της.
Οι Crass έγιναν Chumbawamba και ο Paul Weller διαφημίζει κολώνιες, ενώ η πρώτη Πρωτομαγιά χωρίς τη Θάτσερ φαίνεται απ’ τα διάφορα δημοσιεύματα να έχει σηκώσει πανηγύρια. Με τα σάουντρακ του παρελθόντος να έχουν σβηστεί, είναι ευκαιρία να δούμε τη μία φωνή που ζει και βασιλεύει, τον τελευταίο τροβαδούρο της Αγγλίας, Billy Bragg. Τα βιογραφικά στοιχεία δεν έχουν σημασία· τουλάχιστον όχι όση έχει το ηλεκτρικό φολκ και η βαθιά, δυνατή φωνή του.
Διασκευή του κλασσικότερου εργατοτράγουδου παγκοσμίως, από τη σκληρή μάχη του Χάρλαν των ΗΠΑ, υμνεί την απεργία των Άγγλων ανθρακωρύχων του 84-85 ενάντια στο θατσερικό καθεστώς. Ξεσηκωτικά, ενάντια στη θυματοποίηση και τη μιζέρια.
Η καθημερινότητα της αγγλικής επισφάλειας σε δυόμιση λεπτά. Πάνω από μία τσιριχτή ηλεκτρική κιθάρα, ο βρετανός νεανίας παρουσιάζει το άγχος για τα πάντα: απ’ τα ρούχα του μέχρι το αν θα κλείσει ή οχι το εργοστάσιο. Στα 16 πρώτος μαθητής, στα 21 πρώτος στη γραμμή παραγωγής.
“Is there more to a seat in the parliament than sitting on your arse?” Μια καίρια απορία από τον κύριο με την κιθάρα που μπαϊλντισμένος απ’ την καθημερινότητα ακούει από πάνω του τον ήχο των ιδεολογιών να συγκρούονται.
Ένα υπέροχο ερωτικό τραγούδι γι’ αυτόν που έξω γίνεται μάτσο ενώ σπίτι κλαίει σαν παιδί διαβάζοντας τα γράμματά της. Και απορεί: «Τι έκανα; Ερωτεύτηκα μία μικρή ωρολογιακή βόμβα».
Ίσως και το πιο ωραίο τραγούδι του Bragg. Ο σύζυγος της πρωταγωνίστριας είναι το είδος του τύπου που γελάει με τα ίδια του τα αστεία και που “a war takes away, and when there wasn’t a war he left anyway”. Η κοπέλα κλαίει τα δάκρυα του Levi Stubbs, του τραγουδιστή των Four Tops, της μουσικής παρηγοριάς του κλασσικού τραγουδιού απόστασης “The Letter”. Από έναν δίσκο που φέρει τον ιδιοφυή τίτλο “Μιλώντας με τον εφοριακό για ποίηση”.
Οι θατσερίτες είναι περίεργα πλάσματα που ζουν σε πολιτικά και επιχειρηματικά γραφεία. Στην ιδεατή περίπτωση θα σου ιδιωτικοποιούσαν τη μάνα. Ο Bragg, μέσα από πιο κλασσικές φολκ φόρμες, απευθύνει προειδοποίηση.
Μελαγχολικό άσμα για τις απανταχού παμπ. Οι σκέψεις του ερωτοχτυπημένου τα βράδια είναι χαζές κι ανομολόγητες. Σε μεγάλη στιγμή θάρρους, ο Bragg λέει αυτά που πολλοί σκέφτονται αλλά ντρέπονται να πουν, χάριν ενός καταπιεστικού πρεστίζ που πρέπει να κρατήσουν.
Δείτε οπωσδήποτε αυτό το βίντεο. Θα σας κάνει καλύτερους ανθρώπους. Στη μέση του δρόμου, ανήμερα τη Record Store Day, ο Billy Bragg έχει μαζέψει γύρω του έναν κόσμο, σαν χαρούμενος πλανώδιος και όλοι μαζί τραγουδούν μία επιτυχία που όλοι αγαπήσανε.
Κιθάρα, πιάνο και ντραμς φτάνουν για να χτίσεις ένα υπέροχο κοινωνικό άσμα που θα περνάει από την ψυχροπολεμική πραγματικότητα, στην κουβανέζικη επανάσταση και από εκεί στα Top of the Pops και το επίδομα ανεργίας. Μέσα σ’ όλα αυτά που ψευδο-συμβαίνουν, ο Bragg περιμένει το μεγάλο άλμα μπροστά. Τα χορωδιακά σημεία εξελίσσουν το κομμάτι σε ένα ξέφρενο μετανεωτερικό πάρτυ.
Ποτέ δεν έκρυψε τις πολιτικές του προτιμήσεις. Ο Bragg είναι ένας ρομαντικός σοσιαλιστής, ίσως ο μοναδικός άνθρωπος στον κόσμο έξω απ’ τον κόσμο της εργασίας που μπορεί να συγκινηθεί και να συγκινήσει τραγουδώντας τη Διεθνή. Η μουσική του, απ’ τα ερωτοτράγουδα μέχρι τους ύμνους άλλωστε, είναι μία απλή απεικόνιση όλων όσων συμβαίνουν στα εργοστάσια, τα γήπεδα, τις παμπ και τα φτωχόσπιτα της Αγγλίας, χωρίς καμία διάθεση να διαστρεβλώσει το πρωτογενές υλικό. Και είναι αυτή η αγνότητα που κάνει τόσους ανθρώπους, εντός κι εκτός της Γηραιάς Αλβιώνας, να χρησιμοποιούν το ρήμα «αγαπώ» για να μιλήσουν για τον Bragg.
