Quantcast

Lodge 49: Κάτι έχει πάει πολύ στραβά με το σύμπαν, τον κόσμο, τη ζωή

Άνεργοι surfers, μυστικές στοές, αλλόκοτες αλχημείες και καλιφορνέζικος ήλιος στη νέα σειρά του Jim Gavin

Ειλικρινά, δεν ξέρω γιατί, αλλά ένιωθα από παλιά μια ανεξήγητη έλξη προς το surf. Δεν έχω κάνει ποτέ, δεν έχω θελήσει να κάνω ποτέ, αλλά παρόλα αυτά έβρισκα κάτι ιδιαίτερο. Νομίζω πως μια κρίσιμη στιγμή γι’ αυτήν την παράξενη γοητεία ήταν η πρώτη φορά που είδα το Αποκάλυψη Τώρα του Φράνσις Φορντ Κόπολα, με τον Ρόμπερτ Ντιβάλ να μονολογεί για την μυρωδιά του θριάμβου καθώς στο βάθος του ωκεανού οι surfers δαμάζουν τα κύματα με τις βόμβες να πέφτουν δίπλα στις σανίδες τους. Από εκεί κι έπειτα, ήταν κι η ανακάλυψη των cult surfploitation ταινιών των 60s σαν το Beach Blanket Bingo, η αναζήτηση του τέλειου κύματος στο The Endless Summer, η αλλόκοτη και over-the-top ιστορία του Point Break. Δε λέω, πολλές πλευρές της ανθρώπινης δραστηριότητας φλερτάρουν με τα άκρα χωρίς να μοιάζει να υπάρχει κάποιο περιεχόμενο, αλλά η φιγούρα του surfers πάνω σε ένα γιγάντιο κύμα προκαλεί μια συνάντηση επιφάνειας και βάθους που μοιάζει πολύ μοναδική – ίσως γι’ αυτό κι ο γάλλος φιλόσοφος Ζιλ Ντελέζ, μιλώντας για το surf, περιέγραφε το να μπαίνεις σε ένα υπάρχον κύμα σαν κατάργηση του σημείου εκκίνησης, σαν την μόνιμη είσοδο σε τροχιά, σαν μια εμπειρία εντελώς φασματική.

Για ποιο λόγο έχουν σημασία όλα αυτά; Ενδέχεται, πράγματι, να μην έχουν καμία σημασία. Αλλά, αν μη τι άλλο, ήταν ένας από τους βασικούς λόγους που με τράβηξε στιγμιαία η ιστορία ενός αποτυχημένου surfer που μπαίνει σε μια μυστική στοά στο Λονγκ Μπιτς της νότιας Καλιφόρνια μετά τον θάνατο του πατέρα του. Ναι, αυτό είναι χοντρικά το Lodge 49 του Jim Gavin μέσα σε λίγες, πολύ λίγες λέξεις. Ο πρωταγωνιστής της σειράς είναι ο Dud, ο οποίος είχε πάει σε ένα ταξίδι για surf στη Νικαράγουα, τον δάγκωσε ένα φίδι, ο πατέρας του πέθανε από πνιγμό και άφησε αυτόν και την δίδυμη αδερφή του, Liz, να βυθιστούν στα χρέη. Στο μεταξύ, πηγαίνουν από τη μία σκατοδουλειά στην επόμενη συνέντευξη για άλλη σκατοδουλειά και πάλι πίσω, ενώ η τράπεζα κατάσχει το οικογενειακό τους σπίτι. Καθώς δεν βρίσκει πια κανένα νόημα στη ζωή του, πέφτει πάνω στην μυστική στοά με το όνομα Ancient & Benevolent Order of the Lynx, και γίνεται μέλος του παραρτήματος Lodge 49 – απ’ όπου παίρνει και το όνομά της η σειρά.

Στο μεταξύ, ένας δεύτερος λόγος για την στιγμιαία έλξη μου προς το Lodge 49 ήταν η σαφής παραπομπή του τίτλου της σειράς στο μυθιστόρημα The Crying of Lot 49 του υπέροχου Thomas Pynchon. Και ναι, αυτή η παραπομπή είναι τρομερά σημαντική για το Lodge 49. Ο Thomas Pynchon υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους συγγραφείς του δεύτερου μισού του 20ού αιώνα, κι ήταν επίσης ένας από αυτούς που αποτέλεσαν την αρχή του μεταμοντέρνου ύφους στην λογοτεχνία. Μέσα από μυθιστορήματα σαν το Lot 49, το V, το Gravity’s Rainbow και το Inherent Vice (που πριν από μερικά χρόνια έγινε μια καταπληκτική ταινία δια χειρός Paul Thomas Anderson), ο Pynchon κατάφερε να συνδυάσει όσο κανένας άλλος το απαιτητικό και πρωτοποριακό λογοτεχνικό στυλ, τον βαθύ κοινωνικοπολιτικό προβληματισμό και την αγάπη για την λαϊκή κουλτούρα σ’ όλες τις εκφάνσεις της, από τα κόμιξ και τις διαφημίσεις μέχρι τις θεωρίες συνωμοσίας, τους αστικούς μύθους και την pop μουσική.

Μιλώντας σε μια ενδιαφέρουσα συνέντευξή του στο Vice, o δημιουργός της σειράς παραδέχεται σαφώς ότι ο τίτλος του Lodge 49 αποτελεί ευθεία αναφορά στο έργο του Pynchon – και ταυτόχρονα πιάνει το νήμα από τον συγγραφέα και παραθέτει ως υπόλοιπες επιρροές τον Πυρετό του Χρυσού του 1849, την χριστιανική Πεντηκοστή, την ομάδα μπέιζμπολ του Λονγκ Μπιτς, μια τραπεζική θυρίδα στη Ζυρίχη και την αδικοχαμένη Trish Keenan της υπέροχης μπάντας Broadcast. Αλλά πέρα από τις τσαχπινιές της συνέντευξης, η αλήθεια είναι πως η σύνδεση μεταξύ του Lodge 49 και του Lot 49 είναι πολύ πιο βαθιά. Στο μυθιστόρημα του Pynchon, η ηρωίδα Oedipa Maas είναι μια νοικοκυρά από την Καλιφόρνια που, μετά τον θάνατο του πρώην εραστή της, ανακαλύπτει στην διαθήκη του την ύπαρξη μιας μυστικής κοινωνίας με το όνομα Trystero που αποτελούσε ουσιαστικά μια απόκρυφη ταχυδρομική υπηρεσία. Στην σειρά του Gavin, ο ήρωας Dud είναι ένα παρτάλι από την Καλιφόρνια που, μετά τον θάνατο του πατέρα του, ανακαλύπτει ένα δαχτυλίδι που τον οδηγεί στην μυστική κοινωνία με το όνομα Ancient & Benevolent Order of the Lynx που αποτελεί ουσιαστικά μια κοινότητα ανθρώπων χτυπημένων από τη μοίρα.

Στον πυρήνα του Lodge 49 βρίσκεται ένα από τα μεγάλα διδάγματα του έργου του Pynchon: ότι ο μύθος είναι η λάβα που καίει κάτω από το έδαφος της πραγματικότητας, ότι ο εσωτερισμός και τα μυστικά του σύμπαντος βρίσκονται μέσα στο κοινότοπο, το καθημερινό και το τετριμμένο – μέσα στη λαϊκή κουλτούρα, τις λαϊκές πεποιθήσεις, την λαϊκή ζωή. Καθώς ο πρωταγωνιστής της σειράς παλεύει να αναμετρηθεί με την προσωπική του αποτυχία, τον θάνατο του πατέρα του και τους υψηλούς σκοπούς της στοάς, αποκαλύπτεται σιγά-σιγά ότι η μαγεία ακολουθεί υπόγειες γραμμές μέσα στην ίδια την πραγματικότητα. Ότι το κλειδί του ανώτερου νοήματος κατοικεί μέσα στο ίδιο το αδιάφορο, το αόρατο, το φυσιολογικό. Όπως το συμπαντικό μυστήριο του Lot 49 ξεκινάει από την αιώνια διαμάχη μεταξύ δύο ταχυδρομικών υπηρεσιών, έτσι και στο Lodge 49 βρίσκεται μέσα στην τσακισμένη καθημερινότητα εκείνων που πίνουν ξίδια βερεσέ στο μπαρ της μυστικής στοάς.

Σε αισθητικό επίπεδο, ο ανάλαφρος τόνος της σειράς μοιάζει να δανείζεται πολλά στοιχεία από την slacker κουλτούρα του 90s κινηματογράφου, όπως την γνωρίσαμε σε ταινίες σαν τα Dazed and Confused, Slacker, The Big Lebowski και Clerks. O Gavin όμως γνωρίζει καλά ότι πρέπει να σκάψει πιο βαθιά μέσα σ’ αυτήν την επιρροή, έτσι ώστε κάτω από την σαγηνευτική μπλαζέ ξεγνοιασιά του παρταλιού να βρει την απόγνωση, την δίψα για μια ζωή με βάθος και νόημα. Κάπως έτσι, το Lodge 49 καταλήγει να ντύνει το ηλιόλουστο καλιφορνέζικο περιβάλλον με όλες τις σκληρές αλήθειες του 21ου αιώνα. Τα αδέρφια Dud και Liz περιφέρονται σε έναν κόσμο αβεβαιότητας και μοναξιάς, περιτριγυρισμένοι από χαμηλούς μισθούς, αδιέξοδες συνεντεύξεις για δουλειά, κλεισίματα εργοστασίων, μαζικές απολύσεις, τραπεζικά δάνεια, στεγαστική κρίση και σχέδια ανάπλασης. Καθώς ζουν μια αλλοτριωμένη καθημερινότητα χωρίς νόημα μέσα στο περιβάλλον του ύστερου καπιταλισμού, οι ήρωες κι οι ηρωίδες του Lodge 49 κατασκευάζουν ένα μεγάλο ανθρώπινο ψηφιδωτό για το πώς μοιάζει η ζωή και το μέλλον των κατώτερων τάξεων των ΗΠΑ. Όπως έγραψε πετυχημένα και το Paste Magazine λίγες μέρες πριν, η σειρά φαίνεται να είναι από τις ελάχιστες που έχουν κατανοήσει την κρίση στην Αμερική.

Βέβαια, μια από τις πιο μεγάλες προκλήσεις του Lodge 49 είναι η συναισθηματική επένδυση προς έναν πρωταγωνιστή που δεν μοιάζει καν να προσπαθεί να γίνει συμπαθής. Ενώ η Liz φαίνεται προσγειωμένη στην σκληρή πραγματικότητα, αναλαμβάνοντας σε μεγάλο μέρος τις καθημερινές ευθύνες έπειτα από τον θάνατο του πατέρα τους, ο Dud μοιάζει να χαμένος, αποπροσανατολισμένος. Καθώς βρίσκεται σε (άλλη) μία συνέντευξη για δουλειά, η Liz εξομολογείται ότι δεν πήγε πανεπιστήμιο για να δει πώς λειτουργεί η πραγματική ζωή, διαπιστώνοντας τελικά πως η πραγματική ζωή είναι εφιάλτης. Από την άλλη μεριά, ο Dud ακολουθεί τυφλά τις γραμμές φυγής από την πραγματικότητα που τον οδηγούν στον μυστικισμό του Lodge 49, ενώ μαζί παλεύουν να κατανοήσουν ο ένας την άλλη ώστε να αντέξουν μαζί την απειλητική σκιά του πατρικού θανάτου.

Κι εδώ είναι που φτάνουμε στην ίδια την μυστική στοά, αυτήν την παράξενα καθημερινή αίρεση που βρίσκεται στην καρδιά του Lodge 49. Ούτως ή άλλως, υπάρχει κάτι ιδιαίτερα γοητευτικό σ’ αυτόν τον pop μυστικισμό των αιρέσεων που άνθισαν μέσα στην καρδιά του «ορθολογικού» κόσμου της Δύσης. Υπάρχει εντός τους μια ιδιότυπη ουτοπική επιθυμία, σαφώς φετιχοποιημένη και συχνά επικίνδυνη, για μια διαφορετική ανθρώπινη κοινότητα, για μια διαφορετική συλλογική ζωή, για ένα βαθύτερο επίπεδο κατανόησης του εαυτού και του άλλου. Αυτόν τον pop μυστικισμό τον είδαμε και φέτος να ξεδιπλώνεται πανέμορφα στο Wild Wild Country, ενώ η συνωμοσιολογική ατμόσφαιρα και οι αλχημιστικοί πειραματισμοί του Lodge 49 επικοινωνούν με τις πιο υπέροχες στιγμές της μυστικιστικής ή/και παρανοϊκής pop παράδοσης, όπως το Illuminatus Trilogy των Shea και Wilson, τα μυθιστορήματα του Ουμπέρτο Έκο, τα κόμικ του Άλαν Μουρ και του Γκραντ Μόρισον ή τηλεοπτικές σειρές σαν το X-Files, το Twin Peaks ή το Lost.

Εν τέλει, το ερώτημα είναι αν υπάρχει ένα διαφορετικός τρόπος για να ζήσεις – όπως γράφει η μεγάλη διαφημιστική πινακίδα που εμφανίζεται στο Lodge 49. Κι όπως έγραφε κι ο Pynchon σε ένα άλλο βιβλίο του, παραθέτοντας τις δικές του Παροιμίες για Παρανοϊκούς: αν σε καταφέρουν να κάνεις λάθος ερωτήσεις, δε χρειάζεται να ανησυχούν για τις απαντήσεις. Ο Gavin είναι σαφής ως προς αυτό, και γνωρίζει καλά πως το ερώτημα είναι αν μπορεί να υπάρξει μια διαφορετική ζωή – ακόμα κι αν οι ήρωές του μοιάζουν ανέτοιμοι να την ανακαλύψουν ή να την επινοήσουν. Την απάντηση, από την άλλη, την ψάχνει με τρόμο αλχημιστικό, επιχειρώντας να δημιουργήσει νέα υλικά με ασυνήθιστες ιδιότητες. Για να το κάνει αυτό, όμως, χρειάζεται να διασχίσει την έρημο του πραγματικού, την ίδια την αμερικάνικη εμπειρία. Κι έτσι το Lodge 49 ξεκινάει ένα απεγνωσμένο κι ανάλαφρο τελετουργικό προσκύνημα κάτω από τον καλιφορνέζικο ήλιο, με εργαλεία την παρανοϊκή επιθυμία για κάτι διαφορετικό και την δυσφορία μέσα σ’ έναν σκληρό κόσμο. Έτσι κι αλλιώς, όπως λέει κι η ίδια η σειρά, το σύμπαν είναι χαλασμένο – και κάποιος πρέπει να το φτιάξει.

Best of internet