Λοιπόν, θα ξεκινήσουμε με μια μικρή ιστορία. Συνήθως, όταν κάποιος άνθρωπος πέριξ ή άνω των 30 ετών μιλάει δημόσια (σε συνεντεύξεις για παράδειγμα) για την σχέση του με τη μουσική ή το σινεμά  ως τμήμα μιας συγκεκριμένης κουλτούρας ή υποκουλτούρας, τείνει να αναφέρεται σε μια περίοδο “πριν το ίντερνετ”, όταν τα πράγματα ήταν πιο αγνά, πιο δύσκολα, πιο κάτι τέλος πάντων. Όταν δηλαδή, δεν είχες την ευκολία να καταναλώσεις μαζικά δίσκους, σειρές ή ταινίες μέσω downloading ή streaming. Προφανώς, υπάρχει συχνά μια ρομαντικοποίηση πίσω από τέτοιες αφηγήσεις, αλλά εδώ δεν είναι αυτές οι ίδιες το θέμα μας. Όμως πέρα από το “πριν” και “μετά” του γρήγορου ίντερνετ στην Ελλάδα, αμφότερα εκ των οποίων έχουν συζητηθεί τα μάλα, υπάρχει και η ίδια η στιγμή του γρήγορου ίντερνετ: όταν δηλαδή ο τρόπος που καταναλώνουμε κουλτούρα άλλαξε μέσα σε ένα πολύ μικρό χρονικό διάστημα στα μέσα των 00s.

Ας πιάσουμε τις ξένες τηλεοπτικές σειρές. Κάποιες (λίγες) προβάλλονταν ήδη στην ελληνική τηλεόραση, οπότε ήταν ήδη μ’ έναν τρόπο μέσα στις παραστάσεις που μας διαμόρφωσαν ως καταναλωτές της pop κουλτούρας στα 90s. Κάποιες άλλες (ακόμα πιο λίγες) τύχαινε να υπάρχουν στα βίντεο κλαμπ όταν κυκλοφορούσαν σε dvd, γεγονός που ήδη προεικόνιζε σε έναν μικρό βαθμό την κουλτούρα του bingewatching. Εκεί στα μέσα του 2000, όμως, όσοι είχαν την χαρά (και την τότε οικονομική δυνατότητα) να βάλουν συνδέσεις dsl βρέθηκαν σιγά-σιγά μπροστά σε έναν ωκεανό μαζικής κουλτούρας (αμερικάνικης προέλευσης κυρίως) που περίμενε καρτερικά να ανακαλυφθεί, να κατεβαστεί, να μοιραστεί μεταξύ των μυημένων. Πολλά πράγματα κατάφεραν να γίνουν εμβληματικά εκείνο το πρώτο διάστημα του γρήγορου ελληνικού ίντερνετ: είδαμε μαζικά τα επεισόδια του Flying Circus των Monty Python, το Black Adder, το The Office, το Black Books, το Spaced, το The IT Crowd, το Freaks and Geeks, το Family Guy, το Six Feet Under, το Twin Peaks, το Oz, το Sopranos, το The Wire. Και, όσον αφορά την αμερικάνικη τηλεοπτική κωμωδία, είδαμε το Arrested Development.

Ναι, το Arrested Development ήταν μια πολύ ιδιαίτερη περίπτωση. Συχνά γράφεται πως ήταν μπροστά από την εποχή του, αλλά η αλήθεια είναι πως βρισκόταν ελάχιστα μπροστά από την εποχή του – γεγονός που κάνει ακόμα πιο τραγική την απόφαση διακοπής του το 2006, πάνω στο μεταίχμιο δηλαδή της εισόδου του αμερικάνικου τηλεοπτικού πεδίου στην σύγχρονη χρυσή εποχή του. Η σειρά του Mitch Hurwitz και του Ron Howard που έκανε το ντεμπούτο της το 2003 στο τηλεοπτικό δίκτυο Fox δεν ήταν η πρώτη που έφερε το meta χιούμορ, την ανελέητη ειρωνεία, το σκοτεινό ή κυνικό subtext, την αυτο-αναφορικότητα και το αίσθημα του κωμικού μέσα από το άβολο.

Αυτό που έκανε, όμως, ήταν πως αποτέλεσε μάλλον την πρώτη φορά που όλα αυτά απέκτησαν ένα τόσο συνεκτικό τρόπο να ενώσουν την μορφή και το περιεχόμενο αυτής ταχύτατα αναδυόμενης κωμικής τάσης που αργότερα θα κυριαρχούσε στην αμερικάνικη τηλεόραση με σειρές σαν τα Community ή Parks and Recreation. Στο Arrested Development, όλα ήταν στην θέση τους με έναν μαγικό τρόπο: το ειρωνικό μοντάζ, η ακροβασία μεταξύ κυνισμού και ειλικρίνειας, η αποθέωση της οικογενειακής δυσλειτουργίας, το πολιτικό σχόλιο για την αμερικάνικη ανώτερη τάξη και εξωτερική πολιτική, τα αδιανόητα references, το εναλλασσόμενα deadpan και υστερικό ύφος, το κυνήγι του cringing ως αυτοσκοπός, τα running gags που ξεπερνούν σε ενορχήστρωση ακόμα και αυτά του Rick and Morty, την ιδιαίτερη σκηνοθετική ματιά των αδερφών Russo και του Greg Mottola που έμελλε να αφήσουν μεγάλο στίγμα στην σύγχρονη nerd κουλτούρα με τις υπόλοιπες δουλειές του – οι πρώτοι μέσα από το Community και τις ταινίες της Marvel κι ο δεύτερος μέσα από την συνεργασία με τον Judd Apatow σε σινεμά και τηλεόραση.

Κατά μία έννοια, το Arrested Development (όπως και το Freaks and Geeks λίγο νωρίτερα) επηρέασαν την αμερικάνικη τηλεόραση δυσανάλογα ως προς την απήχηση και τη μοίρα που είχαν στην εποχή τους, απέχοντας ένα μικρό διάστημα από την εποχή που θα μπορούσαν με άνεση να αποτελέσουν τεράστιες επιτυχίες. Βέβαια, δεν μπορούμε να αρνηθούμε ότι η αμερικάνικη ποπ κουλτούρα αγαπάει πολύ τις ιστορίες των αδικοχαμένων σειρών της, ειδικά από την αλλαγή της χιλιετίας κι έπειτα που το ιντερνετικό fandom αρχίζει να έχει την δύναμη να δώσει μυθικό και cult χαρακτήρα στα αντικείμενα του πόθου του. Αντίστοιχα, λοιπόν, το κόψιμο του Arrested Development το 2006 πήρε την θέση του δίπλα στο Firefly, το Freaks and Geeks, το Futurama, το Deadwood, το Carnivale – δηλαδή μερικές από τις πιο εμβληματικές σειρές που κόπηκαν από τις αρχές έως τα μέσα του 2000 και κατάφεραν να γίνουν cult μέσα από την ιντερνετική λατρεία τους.

Λοιπόν, αγαπητοί φίλοι και φίλες, όλα αυτά αλλάζουν το 2013. Έξι χρόνια μετά την διακοπή του Arrested Development από το Fox, έρχεται η ανακοίνωση ότι το Netflix (που ακόμα δεν έμοιαζε καθόλου με τον streaming κολοσσό που ελέγχει τη ζωή μας αυτήν τη στιγμή) σκοπεύει να ξαναζωντανέψει τη σειρά ξεκινώντας την παραγωγή του 4ου κύκλου της. Η δυσλειτουργική οικογένεια Bluth ετοιμάζεται να επιστρέψει, με τον Michael Cera να αποτελεί πλέον το μεγαλύτερο σύγχρονο όνομα του καστ έπειτα από την επιτυχία του με τις ταινίες Superbad, Juno και Scott Pilgrim vs. the World. Βέβαια, ήδη από την αρχή της δεκαετίας των 10s, η στροφή της βιομηχανίας του θεάματος προς τη νοσταλγία και την αναβίωση γίνεται όλο και πιο εμφανής, και η pop αυτο-αναφορικότητα που καλλιέργησαν επιμελώς δημιουργίες όπως το Arrested Development γίνεται πλέον σιγά-σιγά η κυρίαρχη μεθοδολογία για την αναπαραγωγή της ίδιας της pop κουλτούρας με τους πιο επικερδής όρους. Κι εδώ είναι που εμφανίζεται μια ενδιαφέρουσα αντίφαση. Εκεί που το Arrested Development είχε την ιδιότητα του πρωτοπόρου και αδικοχαμένου, αυτού που ήταν μπροστά από την εποχή του, βρίσκεται ξανά στην επιφάνεια ως κάτι διαφορετικό πλέον: ως αναβίωση, ως ακολουθητής της εποχής του, ως κομμάτι της πιο συντηρητικής τάσης που κατακλύζει την βιομηχανία του θεάματος στην τρέχουσα δεκαετία. Ναι, η τράπουλα αλλάζει γρήγορα κι η πρωτοποριακή σειρά του 2006 γίνεται εύκολα η συντηρητική σειρά του 2013 ή του 2018.

Ο 4ος κύκλος όμως, ο οποίος προβλήθηκε από το Netflix το καλοκαίρι του 2013, προσπάθησε να αντισταθεί κάπως στο ρεύμα της προκατ αναβίωσης και επιφανειακής νοσταλγίας. Ας μην κοροϊδευόμαστε: απέτυχε. Ήταν ένας κακός κύκλος, αλλά όχι για τους ίδιους λόγους που είναι κακός ο 5ος – γεγονός στο οποίο θα αναφερθούμε λίγο πιο κάτω. Η 4η σεζόν, λοιπόν, ήταν ένα ενδιαφέρον πείραμα που απέτυχε. Το πείραμα όμως έχει ενδιαφέρον από μόνο του. Κατά έναν τρόπο, ενώ η ίδια η ιδέα της αναβίωση της σειράς ήταν κάτι εντελώς μέσα στο πνεύμα της εποχής της, από την άλλη η υλοποίησή της απείχε αρκετά από την κυρίαρχη τηλεοπτική αφήγηση. Τα μέλη της οικογένειας Bluth δεν είναι πια όλα μαζί, έχουν αλλάξει, δεν είναι αυτοί που αγαπήσαμε (ή μισήσαμε), ο χρόνος είναι σχετικός, τα timelines έχουν κενά, έτσι είναι οι άνθρωποι, έτσι είναι η ζωή. Το στοιχείωδες ερώτημα κάθε τέτοιας αναβίωσης είναι ένα: τι απέγιναν; Το αναβιωμένο Arrested Development απαντάει αυτήν την ερώτηση με τρόπο που ξέρει και το ίδιο ότι δεν είναι ικανοποιητικός, γιατί αν ήταν ικανοποιητικός θα ήταν απλά ένα ψέμα. Το πρόβλημα, βέβαια, ήταν κι ότι τα πάντα σχεδόν ήταν κακογραμμένα, με ελάχιστες εκλάμψεις έμπνευσης ή πάθους. Αυτό, ας πούμε, ήταν κάτι που αντίθετα πέτυχε 100% στην περσινή αναβίωση του Twin Peaks, δηλαδή την μεγαλύτερη ανατροπή των revival προσδοκιών της εποχής μας σε σημείο που αναγκάζονται να γυρίσουν τούμπα και να περπατήσουν με το κεφάλι.

Κατ’ επέκταση, η απόφαση του Hurwitz και του Netflix να κυκλοφορήσει φέτος τον Μάιο μια remixed εκδοχή του 4ου κύκλου όπου τα πράγματα εκτυλίσσονται με μια γραμμική χρονική σειρά καταλήγει εν τέλει να μας γεμίζει θλίψη γιατί περισσότερο υπογραμμίζει τις δομικές αδυναμίες της δεύτερης ζωής της σειράς παρά διορθώνει τα συμπτωματικά λάθη της σεζόν με ένα διαφορετικό cut. Σήμερα, λοιπόν, 12 χρόνια μετά την διακοπή της σειράς και 5 χρόνια μετά την πρώτη της αναβίωση, το Arrested Development επιστρέφει με τον 5ο του κύκλο και τα πράγματα πλέον παίρνουν μια ξεκάθαρη τροπή προς το στενάχωρο, το θλιβερό, το γιατί έτσι ρε γαμώτο.

Μετά το αποτυχημένο πείραμα του 4ου κύκλου, η 5η σεζόν επιστρέφει στο γνώριμο σέτινγκ: ας τους βάλουμε όλους μαζί, ας συνεχίσουμε την πλοκή από εκεί που την αφήσαμε κουτσά-στραβά, ας κάνουμε πάλι τον Michael Bluth ηθική πυξίδα, ας γυρίσει ο καθένας λίγο-πολύ εκεί που βρισκόταν πριν από 15 χρόνια από πλευράς ανάπτυξης του χαρακτήρα του, ας ποντάρουμε τα πάντα στη νοσταλγία, ας επαναφέρουμε όλα τα λογοπαίγνια, όλα τα running gags και όλα τα references με τον αδιαφοροποίητο τρόπο του τσεκαρίσματος λίστας. Η διαφορά είναι ότι οι relevant αστέρες του καστ πλέον είναι άλλοι: ο Will Arnett που κάνει καριέρα ως BoJack Horseman και Lego Batman, η Alia Shawkat που πρωταγωνιστεί στο πολύ καλό Search Party και ο Jeffrey Tambor που μέχρι πρότινος ήταν η ψυχή του Transparent της Jill Soloway. Και λέμε μέχρι πρότινος, βέβαια, γιατί πλέον ο Jeffrey Tambor εκδιώχθηκε από την σειρά μετά την καταγγελία των περιστατικών σεξουαλικής παρενόχλησης προς δύο trans γυναίκες που εργάζονταν στη σειρά. Κι όλο αυτό γίνεται ακόμα πιο θλιβερό αν συνυπολογίσουμε την κάλυψη που παρείχε το καστ του Arrested Development προς τον Tambor, όχι μόνο για την υπόθεση του Transparent αλλά και για την χρόνια απαράδεκτη συμπεριφορά προς την συμπρωταγωνίστρια και σύζυγό του στην σειρά, Jessica Walter, όπως γίνεται εμφανές από αυτήν τη συλλογική συνέντευξη των ηθοποιών στους New York Times.

Όλα αυτά – το κουρασμένο σενάριο, τα κουρασμένα αστεία, η κουρασμένη συνθήκη του πρωτοπόρου που ξεπεράστηκε από τους διαδόχους του – καθιστούν τον 5ο κύκλο του Arrested Development μια εμπειρία οριακά μαρτυρική. Το Netflix έκοψε την σεζόν στη μέση, με τα πρώτα 8 επεισόδια να κάνουν πρεμιέρα στις 29 Μαΐου και τα υπόλοιπα 8 να αναμένονται κάποια στιγμή μέσα στο 2018. Ειλικρινά, είναι δύσκολο να σκεφτούμε έναν ουσιαστικό λόγο για τον οποίο αυτή η αναμονή μπορεί να φαίνεται ότι θα οδηγήσει σε κάτι καλό. Κατά τους τίτλους αρχής, όταν αποκαλύπτεται το όνομα της σειράς, από κάτω εμφανίζεται μια επιγραφή που λέει A Netflix Semi-Original. Ναι, αυτό συνοψίζει τέλεια την κατάσταση.