Είναι, λοιπόν, ο Max Headroom. Ποιος είναι ο Max Headroom, ακούμε να (μην) ρωτάτε, αγαπητοί φίλοι κι αγαπητές φίλες. Ο Max Headroom είναι ένα icon από τα λίγα, ένα τοτέμ της λάθος πλευράς της τηλεοπτικής μαζικής κουλτούρας, ένα cyberpunk σφάλμα στην μεγαμηχανή του θεάματος. ΟΚ, ας το μαζέψουμε λίγο: o Max Headroom είναι ένας cult τηλεοπτικός χαρακτήρας τεχνητής νοημοσύνης από τα 80s, αυτοπροσδιοριζόμενος ως «the world’s first computer-generated TV host». Έκανε το ντεμπούτο του στην βρετανική sci-fi τηλεταινία Max Headroom: 20 Minutes into the Future το 1985, κι έπειτα απέκτησε αρχικά την δική του μουσική εκπομπή στο Channel 4 και την δική του δραματική σειρά στο ABC.
Και μπορεί οι αυτοτελείς τηλεοπτικές του εμφανίσεις να έφτασαν στο τέλος τους μόλις το 1988, αλλά ο Max Headroom παρέμεινε μια εμβληματική φιγούρα για την weird pop κουλτούρα κι ένα σύμβολο της ειρωνικής, σαμποταριστικής, σαρδόνιας cyberpunk αισθητικής. Όταν, λοιπόν, ένας μυστήριος τύπος έκανε hijacking στο τηλεοπτικό σήμα δύο καναλιών στο Σικάγο των ΗΠΑ στις 22 Νοεμβρίου του 1987 ντυμένος Max Headroom, τότε φανταζόμαστε ότι μια μικροσκοπική πλην υποψιασμένη μερίδα τηλεθεατών θα χαμογέλασε πλατύτατα μπροστά στην υπνωτική φθορίζουσα οθόνη της τηλεοπτικής συσκευής.
Το πρώτο χτύπημα ήρθε κατά τη διάρκεια του αθλητικού δελτίου των 9 μετά μεσημβρίας στο WGN-TV Channel 9, την ώρα που ο παρουσιαστής μετέδιδε τα highlights του αγώνα αμερικάνικου football ανάμεσα στους Chicago Bears και τους Detroit Lions. Εκείνη τη στιγμή, λοιπόν, χιλιάδες τηλεοράσεις του Illinois έπαθαν αυτό εδώ το πράγμα για 25 δευτερόλεπτα:
Δύο ώρες αργότερα, στις 11 μετά μεσημβρίας, όταν το WTTW Channel 11 μετέδιδε ένα επεισόδιο από το serial Horror of Fang Rock της 15ης σεζόν του Doctor Who (πόσο ταιριαστό!), ο εισβολέας πήρε τον έλεγχο του σήματος για 90 δευτερόλεπτα, κι αυτήν την φορά έγινε αρκετά πιο παραστατικός και ομιλητικός. Για την ακρίβεια, παρωδώντας την τηλεοπτική κουλτούρα εν γένει, ο τηλεπειρατής με την μορφή του Max Headroom σχολίασε τις διαφημίσεις της κόκα κόλα και μια old-school αμερικάνικη animated σειρά, προσποιήθηκε ότι χέζει σε ένα τηλεοπτικό πλατό κι ολοκλήρωσε την φαντασμαγορική performance του επιδεικνύοντας τον γυμνό του κώλο να δέχεται ξυλιές από μια μυγοσκοτώστρα. Ναι:
Έπειτα, φυσικά, τηλεοπτικό πρόγραμμα συνεχίστηκε κανονικά. Οι θεατές άρχισαν να παίρνουν τηλέφωνα στους σταθμούς για να μάθουν τι έχει γίνει. Την επόμενη μέρα, περιστατικό έφτασε στα πρωτοσέλιδα των εφημερίων και στα τηλεοπτικά δελτία ειδήσεων. Ένας ερευνητής του αμερικάνικου Federal Communications Commission φέρεται να δήλωσε πως ο δράστης, αν συλληφθεί, θα αντιμετωπίσει πρόστιμο 10.000 δολαρίων, έναν χρόνο φυλακή – ή και τα δύο μαζί. Το ζήτημα, γενικά, συζητήθηκε ευρέως στον φυσικό του χώρο. Τα κανάλια:
Ευτυχώς, έπειτα από ενδελεχή (όπως λέγεται) αστυνομική έρευνα, αυτός ο pop τρομοκράτης χαμηλής ανάλυσης δεν συνελήφθη ποτέ. Η αλλόκοτη επίθεσή του στην μαζική κουλτούρα της τηλεόρασης, όμως, επιβίωσε μαζί με την μυθολογία του ίδιου του Max Headroom. Έτσι, όταν βλέπουμε ξανά αυτήν την φιγούρα σε synthpop επιτυχίες των 80s, σε best-seller sci-fi μυθιστορήματα που μετατρέπονται σε blockbusters, σε music videos των εμπορικότερων hip hop καλλιτεχνών της εποχής μας και σε σαχλές χολιγουντιανές κωμωδίες, αναγνωρίζουμε κι ένα κλείσιμο του ματιού σε μια cult παρα-ιστορία της pop κουλτούρας, απ’ αυτές που αποδεικνύουν ότι ίδια η pop κουλτούρα, όντας λαϊκή, κρύβει κι έναν παράξενο, αντιφατικό πλούτο. Περιλαμβάνει, επίσης, τους φαρσέρ, τους απατεώνες, τους cult ήρωες, τους χάκερς, τα σύμβολα παρεμβολής και αποσταθεροποίησης της μαζικής κουλτούρας από τα μέσα.
Όλα αυτά, από την τέχνη του Andy Warhol και της Barbara Kruger μέχρι το punk rock, κι από το culture jamming των Guerilla Girls και των Adbusters μέχρι την pop τρομοκρατία των The KLF κι από εκεί ως την φάση του hacking και του free software, έχουν αφήσει ένα αποτύπωμα στην λαϊκή κουλτούρα των τελευταίων δεκαετιών που δεν πρέπει να σβηστεί. Είναι μια κουλτούρα εμπορική, μια κουλτούρα που την καταναλώνουμε σαν να είναι προϊόν – αλλά αυτό δεν σημαίνει πως είναι και μια απλή υπόθεση. Είναι κάτι πλούσιο, αντιφατικό και περίπλοκο, ακόμα κι αν τις περισσότερες φορές μοιάζει μη-αυθεντικό. Έτσι κι αλλιώς, όπως έγραψε ένας ξύπνιος τύπος κάποτε: μέσα στον πραγματικά ανεστραμμένο κόσμο, το αληθινό είναι μια στιγμή του ψεύτικου.
